هیجان ها را سرکوب نکنید ( سرکوب هیجان منفی خطرناک است ؟ یا سرکوب هیجان مثبت )
شاید در مورد سرکوب هیجان منفی مثل خشم و نفرت و سایر موارد بسیار شنیده اید یا خوانده‌اید .
اکنون میخاهم مطالب مهمی که کمتر گفته شده را برایتان بازگو کنم :
وقتی فردی هیجان خنده یا احساسات مثبت خود را سرکوب می‌کند ،این سرکوب منجر به تجربه علائم جسمی مانند تنگی نفس یا احساس گرفتگی در قلب می‌شود،
این پدیده می‌تواند نتیجهٔ یک پاسخ روان‌تنی (Psychosomatic) باشد. چنین حالاتی معمولاً در افرادی رخ می‌دهد
که در بیان احساساتشان، به‌ویژه هیجانات مثبت، محدودیت‌هایی دارند. یا در مسابقات خاصی شرکت میکنند که اگر بخندند میبازند.
یا بطور کلی بازداری هیجانی دارند ویا در کودکی محرومیت هیجانی را تجربه کرده اند.اطرافیان می‌توانند با اتخاذ رویکردهای حمایتی و علمی به بهبود وضعیت این فرد کمک کنند.
۱. ایجاد فضای امن برای بیان احساسات
⭕️علمی
نظریه‌های روانشناسی مانند رویکرد انسان‌گرایانه (Humanistic Approach) تأکید دارند که ایجاد فضایی امن برای ابراز احساسات، به فرد کمک می‌کند تا هیجانات سرکوب‌شده را رها کند.
⭕️عملی
اطرافیان می‌توانند با رفتار غیرقضاوتی به فرد کمک کنند. به‌عنوان مثال، به او بگویند:
ما اینجا هستیم تا هر چیزی که احساس می‌کنی رو بشنوی. لازم نیست خجالت بکشی.”
۲. ترغیب به شناخت احساسات
⭕️علمی
در مدل ABC در روان‌درمانی شناختی-رفتاری (CBT)، به ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارها پرداخته می‌شود. شناخت و پذیرش احساسات به کاهش علائم جسمی ناشی از سرکوب کمک می‌کند.
⭕️عملی
اطرافیان می‌توانند سوال‌هایی ملایم بپرسند تا فرد به هیجاناتش آگاه شود:
• “فکر می‌کنی چه چیزی باعث شد این حسو پیدا کنی؟”
• “اگر بخوای بخندی، چی می‌تونه برات مفرح باشه؟”
۳. پیشنهاد فعالیت‌های رهاسازی هیجانی
⭕️علمی
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که فعالیت‌هایی مثل خنده‌درمانی (Laughter Therapy) یا ورزش می‌توانند احساسات سرکوب‌شده را رها کنند و تنش جسمانی را کاهش دهند.
⭕️عملی
پیشنهاد فعالیت‌هایی که به خنده و شادی کمک کند، مثل:
• تماشای یک فیلم کمدی.
• شرکت در جلسات خنده‌درمانی.
• یادآوری خاطرات خنده‌دار با فرد.
۴. تکنیک‌های آرام‌سازی (Relaxation Techniques)
⭕️علمی
تکنیک‌های تنفسی و مدیتیشن می‌توانند به کاهش علائم جسمانی ناشی از تنش روانی کمک کنند.
⭕️عملی
راهنمایی فرد برای تمرین نفس‌عمیق:
چشماتو ببند، یک دم عمیق بگیر، ۴ ثانیه نگه‌دار و بعد به‌آرامی با دهان فوت بازدم کن.”
۵. جستجوی کمک حرفه‌ای
⭕️علمی
اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، ممکن است به دلیل وجود اختلالات زیر باشد:
• اختلال اضطرابی (Anxiety Disorder).
• الکسی‌تایمیا (Alexithymia) که ناتوانی در شناخت و بیان هیجانات است.
⭕️عملی
تشویق فرد به ملاقات با یک روان‌درمانگر:
به نظرم ممکنه حرف زدن با یک مشاور بتونه کمکت کنه، اگر دوست داشتی من همراهیت می‌کنم.”
مثال واقعی ( هیجان ها را سرکوب نکنید )
تصور کنید فردی در جمع دوستان در موقعیتی خنده‌دار واکنش نشان نمی‌دهد و بعداً احساس سنگینی در قفسه سینه‌اش را ابراز می‌کند. شما می‌توانید به آرامی به او نزدیک شوید:
ابتدا همدلی کنید: “به نظر میاد کمی تحت فشار هستی. حالت خوبه؟”
• فضای امن ایجاد کنید: “اگر دلت می‌خواد حرف بزنی، من اینجام.”
• فعالیت پیشنهاد دهید: “چطوره یه چیزی خنده‌دار با هم ببینیم؟ فکر می‌کنم یکم خندیدن برامون خوبه.”
این رویکرد می‌تواند به تدریج به فرد کمک کند احساس راحتی بیشتری در بیان هیجانات خود داشته باشد و از تنش جسمانی رها شود.
اگر ناراحتی تنفسی و یا ناراحتی قلبی دارید یا فشارخون بالا لطفا در مسابقات هر کی بخنده باخته شرکت نکنید☠️
منیژه حاتمی متخصص ، روانشناس ، هیپنوتراپ ، مدرس ، محقق و در حوزه هیپنوتیزم و رشد فردی ، جزء برترین درمانگران و رواشناسان است که به مراجعین کمک می کند تا زندگی سالم و خوبی داشته باشند.
اگر دچار هر کدام از موارد فوق هستید همین الان برای دریافت مشاوره خود اقدام کنید کافیه به شماره واتساپ ۰۹۳۶۲۳۸۲۱۱۶ پیام جهت نوبتدهی مشاوره دهید.
