چگونه برنامه ریزی کنیم؟
چرا هر سال برنامه و هدف انتخاب میکنیم
ولی درصد کمی موفق میشن
چرا برنامه ریزی اولش قشنگه بعد متوقف میشه
چی میشه که برنامه ریزی مون جلو نمیره
خطای مدیریت زمان یا خطای برنامه ریزی Planning Fallacy
تعریف
خطای مدیریت زمان یا خطای برنامهریزی Planning Fallacy
یک سوگیری شناختی
که باعث میشود افراد به طور سیستماتیک ،زمان، هزینه و منابع مورد نیاز
را برای تکمیل یک پروژه ،را کمتر از مقدار واقعی تخمین بزنند. این خطا حتی زمانی که افراد تجربیات مشابهی در گذشته داشتهاند ،نیز رخ میدهد.
دلایل بروز خطای برنامهریزی
📍1. 🙃خوشبینی بیش از حد Optimism Bias
افراد تمایل دارند پروژهها را سادهتر از آنچه که هستند در نظر بگیرند و چالشهای احتمالی را نادیده بگیرند.
📍📍2. تمرکز بر بهترین سناریو (Focusing on Best Case Scenario
افراد بیشتر به این فکر میکنند که همهچیز طبق برنامه پیش برود و احتمالاتی مثل تأخیر، مشکلات پیشبینینشده یا تغییر در اولویتها را در نظر نمیگیرند.
📍📍📍3. نادیده گرفتن تجربیات گذشته (Ignoring Past Experiences
افراد اغلب از تجربیات گذشته درس نمیگیرند و هر بار فکر میکنند که اینبار بهتر برنامهریزی خواهند کرد.
📍📍📍📍4. فشارهای اجتماعی و سازمانی (Social and Organizational Pressures
در محیطهای کاری، افراد ممکن است به دلیل فشار مدیران یا نیاز به ارائه تخمینهای خوشبینانه برای گرفتن تأیید، مدت زمان واقعی پروژه را کمتر از مقدار واقعی برآورد کنند.
⚒️مثالهای کاربردی
🎖️1. دانشجویان و انجام تکالیف
📯دانشجویی تخمین میزند که برای نوشتن مقاله پایانترم خود فقط ۵ روز زمان نیاز دارد، اما در نهایت به دلیل جستجوی منابع، اصلاح متن و مشکلات پیشبینینشده، کار او ۱۰ روز طول میکشد.
🎖️🎖️2. پروژههای شرکتی و دولتی
📯پروژه ساخت تالار اپرای سیدنی در سال 📯۱۹۵۷ آغاز شد و تخمین زده شده بود که ۴ سال و با هزینه ۷ میلیون دلار تکمیل شود. اما در نهایت پروژه ۱۴ سال طول کشید و بیش از ۱۰۲ میلیون دلار هزینه داشت.
🎖️🎖️🎖️3. افراد در مدیریت کارهای روزمره
📯فردی تصمیم میگیرد که در یک ساعت خانه را تمیز کند، اما به دلیل جزئیات بیشتر از حد انتظارمثل مرتب کردن کمدها و شستن ظرفها
این کار ۳ ساعت طول میکشد.
⛓️💥⛓️💥روشهای کاهش اثر خطای برنامهریزی
🧨1. استفاده از دادههای گذشته (Reference Class Forecasting
بررسی پروژههای مشابه در گذشته و استفاده از آنها برای تخمین واقعبینانهتر زمان و هزینه.
🧨🧨2. افزودن ضریب ایمنی (Buffer Time)
🪤اضافه کردن ۲۰ تا ۵۰ درصد زمان اضافه برای جبران خطاهای احتمالی.
🧨🧨🧨3. تکنیک خرد کردن وظایف (Break Down Tasks)
شکستن یک پروژه به مراحل کوچکتر و تخمین جداگانه برای هر مرحله.
🧨🧨🧨🧨4. شبیهسازی سناریوهای مختلف (Scenario Planning)
در نظر گرفتن بهترین، بدترین و معمولترین حالتها برای انجام یک کار.
🧨🧨🧨🧨🧨5. استفاده از بازخورد دیگران
گرفتن نظرات همکاران یا افرادی که تجربه مشابهی دارند، برای تنظیم بهتر تخمینها.
📝منابع علمی
1. Kahneman, D., & Tversky, A. (1979). Intuitive Prediction: Biases and Corrective Procedures.
این مقاله از دنیل کانمن و آموس تورسکی به بررسی خطای برنامهریزی پرداخته و راهکارهایی برای کاهش آن ارائه داده است.
2. Buehler, R., Griffin, D., & Ross, M. (1994). Exploring the “planning fallacy”: Why people underestimate their task completion times.
این مطالعه نشان میدهد که چرا افراد حتی زمانی که قبلاً در انجام یک کار با تأخیر مواجه شدهاند، باز هم تخمینهای خوشبینانه ارائه میدهند.
3. Flyvbjerg, B. (2003). Megaprojects and Risk: An Anatomy of Ambition.
این کتاب بررسی میکند که چگونه پروژههای عظیم در سراسر جهان به دلیل خطای برنامهریزی دچار مشکلات جدی میشوند.
نتیجهگیری
خطای برنامهریزی یک مشکل رایج در تصمیمگیریهای فردی و سازمانی است. با استفاده از تکنیکهای علمی و تجربههای گذشته، میتوان تا حد زیادی این خطا را کاهش داد و تخمینهای واقعبینانهتری ارائه کرد.
منیژه حاتمی متخصص ، روانشناس ، هیپنوتراپ ، مدرس ، محقق و در حوزه هیپنوتیزم و رشد فردی ، جزء برترین درمانگران و رواشناسان است که به مراجعین کمک می کند تا زندگی سالم و خوبی داشته باشند.
اگر دچار هر کدام از موارد فوق هستید همین الان برای دریافت مشاوره خود اقدام کنید کافیه به شماره واتساپ ۰۹۳۶۲۳۸۲۱۱۶ پیام جهت نوبتدهی مشاوره دهید.
چگونه برنامه ریزی کنیم؟