انواع تروما: نشانه ها و راه های درمان

انواع تروما: نشانه ها و راه های درمان

تروما یا آسیب روانی، تجربه‌ای دردناک و پرتنش است که روان فرد را دچار اختلال می‌کند و می‌تواند ناشی از اتفاقات ناگهانی، خشونت‌آمیز یا طولانی‌مدت باشد. در ادامه، به‌صورت کامل و روان به انواع تروما، نشانه‌ها و روش‌های درمان آن می‌پردازیم:

💥 انواع تروما (Trauma)

۱. ترومای حاد (Acute Trauma)

تجربه یک رویداد شدید و تک‌بار مثل:

• تصادف

• تجاوز

• زلزله یا آتش‌سوزی

• مرگ ناگهانی عزیز

✅ ویژگی: ناگهانی، تک‌رویدادی و شدید

۲. ترومای مزمن (Chronic Trauma)

قراردادن طولانی‌مدت در معرض رویدادهای آسیب‌زا مثل:

• کودک‌آزاری مداوم

• خشونت خانگی

• قلدری مکرر در مدرسه یا محیط کار

✅ ویژگی: تدریجی، تکراری و تخریب‌کننده روان در طول زمان

۳. ترومای پیچیده (Complex Trauma)

ترکیبی از آسیب‌های مزمن و متعدد، به‌ویژه در دوران کودکی که شامل:

• بی‌توجهی عاطفی والدین

• آسیب‌های مکرر جسمی یا روانی

• ناامنی و نداشتن دلبستگی امن

✅ ویژگی: اغلب ریشه در کودکی دارد و روی هویت، روابط و رفتار تأثیر عمیق می‌گذارد.

۴. ترومای ثانویه یا ویکاری (Vicarious Trauma)

در افرادی دیده می‌شود که مکرراً با درد و رنج دیگران مواجه هستند، مثل:

• روانشناسان، مشاوران، پزشکان، امدادگران، پرستاران

✅ ویژگی: فرد مستقیماً درگیر حادثه نبوده، اما آسیب دیده.

⚠️ نشانه‌های شایع تروما

جسمی:

• خستگی مزمن

• اختلال خواب

• تپش قلب، عرق سرد، تنگی نفس

• سردردهای بی‌دلیل یا مشکلات گوارشی

روانی:

• اضطراب یا وحشت ناگهانی

• افسردگی، بی‌احساسی یا بی‌علاقگی

• احساس بی‌ارزشی یا گناه

• خاطرات تکرارشونده یا کابوس‌ها

رفتاری:

• انزوا و کناره‌گیری

• پرخاشگری یا کنترل‌نشدن خشم

• مصرف مواد یا رفتارهای اعتیادآور

• اختلال در رابطه با دیگران

🛠️ راه‌های درمان تروما

۱. روان‌درمانی (درمان صحبت‌محور)

• درمان شناختی رفتاری (CBT): کمک به شناسایی افکار منفی و بازسازی ذهنی.

• درمان متمرکز بر تروما: پردازش ایمن خاطرات آسیب‌زا.

• EMDR (درمان از طریق حرکت چشم): تکنیکی مؤثر برای تروماهای عمیق.

2. روان‌درمانی جسم-محور (Somatic Therapy)

به اتصال بدن و روان توجه می‌کند؛ تمرکز بر تنفس، آگاهی بدنی، آزادسازی تنش‌ها.

3. دارودرمانی (با تجویز روانپزشک)

برای کاهش علائم مثل اضطراب، افسردگی یا اختلال خواب از دارو استفاده می‌شود.

4. هنر‌درمانی یا نوشتن درمانی

بیان احساسات از طریق نقاشی، نوشتن یا موسیقی به پردازش آسیب کمک می‌کند.

5. گروه‌درمانی یا حمایت اجتماعی

صحبت با دیگران، ارتباط با کسانی که تجربه مشابهی دارند، احساس تنهایی را کاهش می‌دهد.

6. مراقبت از خود (Self-care)

• خواب کافی

• تغذیه سالم

• یوگا، مدیتیشن، تنفس آگاهانه

• دوری از موقعیت‌های استرس‌زا

🧘 نکته پایانی:

تروما پایان راه نیست. بدن و روان انسان توانایی فوق‌العاده‌ای برای بازسازی، ترمیم و رشد پس از آسیب دارند. تنها کافیست کمک حرفه‌ای دریافت شود و به خود فرصت ترمیم داده شود.

منیژه حاتمی متخصص ، روانشناس ، هیپنوتراپ ، مدرس ، محقق و در حوزه هیپنوتیزم  و رشد فردی ، جزء برترین درمانگران و رواشناسان است که به مراجعین کمک می کند تا زندگی سالم و خوبی داشته باشند.

اگر دچار هر کدام از موارد فوق هستید همین الان برای دریافت مشاوره خود اقدام کنید کافیه به شماره واتساپ ۰۹۳۶۲۳۸۲۱۱۶ پیام جهت نوبتدهی مشاوره دهید.

انواع تروما: نشانه ها و راه های درمان