حساسیت زدایی از طریق حرکت چشم
روش درمانی موثر
در روان‌درمانی است که برای کمک به افرادی که دچار اختلالات ناشی از تجربه‌های ناخوشایند و آسیب‌زا هستند، طراحی شده .
این روش توسط فرانسیس شاپیرو در دهه‌ی ۱۹۸۰ توسعه یافت و برای درمان اختلالات اضطرابی و به ویژه اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) موثر ست.
اصل ها و مرحله ها حساسیت زدایی از طریق حرکت چشم
درمان EMDR
در ۸ مرحله یا فاز اجرا می‌شود که هر کدام برای آماده‌سازی بیمار و پردازش تجربه‌ی آسیب‌زا طراحی شده
1. تاریخچه‌گیری و برنامه‌ریزی درمان
رواندرمانگر تاریخچه‌ی بیمار را بررسی کرده و تشخیص می‌دهد که آیا EMDR مناسب است یا نه.
فهرستی از وقایع آسیب‌زا که باید پردازش شوند، تهیه میکند
2. آماده‌سازی مراجع
در این فاز، درمانگر روش حساسیت زدایی از طریق حرکت چشم EMDR را برای بیمار توضیح می‌دهد و بیمار را با آن آشنا میکند. بیمار یاد می‌گیرد که چگونه به احساسات منفی خود توجه کند و مهارت‌های مدیریت
استرس را تمرین میکند.
3. ارزیابی
رواندرمانگر و بیمار خاطره‌ی آسیب‌زا را انتخاب می‌کنند و بیمار تصاویری از آن واقعه و افکار و احساسات مرتبط با آن را در ذهن خود بررسی میکند. سپس کلاینت
باورهای منفی و مثبت مرتبط با این خاطره را شناسایی میکند.
4. پردازش با تحریک دوطرفه (BLS):
کلاینت روی خاطره آسیب‌زا تمرکز میکند و رواندرمانگر از تحریک دوطرفه استفاده میکند،
که معمولاً شامل حرکات چشم یا ضربات خفیف به‌صورت متناوب به چپ و راست است.
این فرآیند به مراجع کمک میکند تا تجربیات ناخوشایند را دوباره پردازش کند و اثرات منفی آن‌ها را کاهش دهد.
5. ارزیابی دوباره و بررسی حس جسمی
پس از هر مجموعه از تحریکات دوطرفه، رواندرمانگر از مراجع می‌پرسد که چه چیزی در ذهنش می‌آید
و او را تشویق میکند که افکار و احساسات جدید را توصیف کند. و باعث می‌شود تا تأثیرات جسمی باقی‌مانده از خاطره کاهش پیدا کند.
6. نصب باورهای مثبت
رواندرمانگر مراجع را تشویق میکند تا باورهای مثبتی که جایگزین باورهای منفی قبلی شده‌اند را قوی کند و روی آن‌ها تمرکز کند.
7. پایان‌بندی جلسه و تثبیت درمان
رواندرمانگر هر جلسه را با تمرین‌های آرام‌سازی و برنامه‌ریزی جلسه بعدی به پایان می‌رساند تا بیمار با احساس امنیت بیشتر جلسه را ترک کند.
8. ارزیابی نهایی و برنامه‌ریزی آینده
رواندرمانگر بررسی میکند که آیا پردازش خاطره‌ی آسیب‌زا به اتمام رسیده است یا خیر
و اگر نیاز باشد، روی خاطرات دیگر تمرکز میکند.
گزارش واقعی از کاربرد حساسیت زدایی از طریق حرکت چشم EMDR
فردی که در یک تصادف رانندگی شدید حضور داشته است. پس از تصادف، هر بار که به رانندگی فکر میکند یا حتی صدای ترمز ماشین‌ها را می‌شنود،
دچار ترس ،اضطراب و وحشت می‌شود. او ممکن است از رانندگی پرهیز کند یا حتی به یاد آوردن حادثه برایش دشوار باشد.
درمانگر در مرحله‌ی ارزیابی به او کمک میکند تا تصویری واضح از خاطره‌ی حادثه را پیدا کند؛
برای مثال، ممکن است تصویری از صدای ترمز یا لحظه‌ی برخورد ماشین در ذهن او بیاید.
سپس باورهای منفی او، مانند «من در رانندگی بی‌لیاقتم» یا من از رانندگی میترسم شناسایی می‌شوند.
در مرحله‌ی پردازش، مراجع بر روی تصویر یا لحظه‌ی حادثه تمرکز کرده و در همین حال حرکات چشمی یا تحریکات دیگر دوطرفه انجام می‌شود.
به تدریج، احساسات ترس و ناتوانی جای خود را به احساس آرامش و مدیریت می‌دهند و
مراجع احساسات و افکار جدیدی نسبت به تجربه پیدا میکند.
با ادامه‌ی جلسات، باورهای مثبت مانند «من می‌توانم رانندگی کنم» یا «من امنیت را در رانندگی احساس می‌کنم» در مراجع
می‌شوند. در نهایت، فرد می‌تواند به زندگی عادی بازگردد، بدون اینکه خاطره‌ی تصادف بر او تأثیر منفی بگذارد.
چرا EMDR مؤثر است؟
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که حساسیت زدایی از طریق حرکت چشم EMDR می‌تواند کمک مؤثری برای بسیاری از افراد مبتلا به PTSD و سایر اختلالات اضطرابی باشد.
تحریک دوطرفه به مغز کمک میکند تا خاطرات آسیب‌زا را پردازش کرده و در حافظه جایگزین کند، طوری که دیگر باعث رنج و ناراحتی فرد نشوند.
منیژه حاتمی متخصص ، روانشناس ، هیپنوتراپ ، مدرس ، محقق و در حوزه هیپنوتیزم و رشد فردی ، جزء برترین درمانگران و رواشناسان است که به مراجعین کمک می کند تا زندگی سالم و خوبی داشته باشند.
اگر دچار هر کدام از موارد فوق هستید همین الان برای دریافت مشاوره خود اقدام کنید کافیه به شماره واتساپ ۰۹۳۶۲۳۸۲۱۱۶ پیام جهت نوبتدهی مشاوره دهید.
